توضیحات
یادگیری انسان و عوامل مؤثر بر آن در محیط‌های آموزشی موضوعی است که بیشتر صاحب‌نظران و پژوهشگران آموزشی بر اهمیت آن تأکید می‌کنند؛ و اینکه دانش‌آموزان بزرگ‌ترین سرمایه‌های انسانی هر جامعه هستند؛ زیرا می‌توانند با درهم آمیختن علم و مهارت آموخته‌شده، موجب پیشرفت جامعه شوند. یکی از عوامل مؤثر بر یادگیری که بیشتر در محیط‌های آموزشی در میان دانش‌آموزان دیده می‌شود، اضطراب امتحان[1] است. اغلب دانش‌آموزان، نمره‌های خوبی در طول سال تحصیلی و در کلاس درس دارند، اما در امتحانات پایانی با افت نمره مواجه می‌شوند که ممکن است به علت سطح بالای اضطراب آن‌ها باشد. موقعیت در امتحان می‌تواند واکنش‌های اضطرابی را در بسیاری از دانش‌آموزان ایجاد کند؛ و گاهی آنان را طوری پریشان کند که نیاز به کمک گرفتن از متخصصین نماید. (گنجی،1387).
ساراسون[2] (2005)، اضطراب امتحان را نوعی خوداشتغالی ذهنی می‌داند که با خود‌کم‌انگاری و تردید درباره‌ی توانایی‌های خود مشخص می‌شود؛ و اغلب به ارزیابی شناختی منفی، عدم تمرکز حواس، واکنش‌های فیزیولوژیکی نامطلوب و افت تحصیلی منجر می‌شود و نقش مخرب و بازدارنده‌ای در سلامت روان[3] و تحصیل دانش‌آموزان ایفا می‌کند. اضطراب امتحان که نوعی اضطراب آموزشگاهی است، به پدیده‌ای گسترده تبدیل شده است و مشکلی شایع و بازدارنده است (مک دونالد[4]،2003).
از سویی داشتن عزت‌نفس[5] سالم، نیاز اساسی انسان است؛ و هر چیزی که ما پیوسته برای رسیدن به آن تلاش می‌کنیم؛ با این حال، برخی از افراد به خودپنداره‌ای که بتوانند با آن احساس راحتی کنند، نمی‌رسند. مسئله عزت‌نفس، از اساسی‌ترین عوامل مؤثر در رشد شخصیت نوجوانان است. دوره‌ی نوجوانی، سنی است که در آن دشواری‌هایی وجود دارد؛ زیرا دوره‌ی طوفانی و عدم آرامش است؛ به علت بروز مسائل خاص، این دوره با نوعی سردرگمی همراه با کاهش عزت‌نفس، خودکم‌بینی و اضطراب همراه است که سبب کاهش فعالیت‌های طبیعی می‌شود (افروز، 1378. (
عزت‌نفس، عبارت است از ارزشی که اطلاعات خودپنداره برای فرد دارد و از اعتقادات فرد در مورد تمام صفات و ویژگی‌هایی که در او است، ناشی می‌شود (بیابان‌گرد،1372).
یکی دیگر از عوامل تأثیرگذار بر موفقیت دانش‌آموزان، تمرکز حواس است. تمرکز حواس، در واقع توانایی شخص در هدایت کردن توجه و تمرکز با اراده خود است، یعنی شخص بتواند توجه خود را کنترل کند. بسیاری از دانش‌آموزان، کوشش فراوانی می‌کنند و ساعت‌های طولانی‌تری به مطالعه می‌پردازند؛ اما به دلیل عدم توانایی تمرکز در حواس، هنگام مطالعه نمی‌توانند به نتیجه دلخواه دست یابند. یکی از مؤثرترین راه‌های مطالعه مفید این است که قدرت تمرکز دانش‌آموزان افزایش یابد. (یزدی و مافی،1387).
در این کتاب، از روش هیپنوتیزم درمانی شناختی، برای کاهش اضطراب امتحان استفاده می‌شود. در زمینه ارتقای زندگی، مدل هیپنوتیزم درمانی شناختی، به عنوان بهترین راه، مطرح می‌شود و فرض زیربنای آن، این است که هیپنوتیزم به جای اینکه از طریق مخاطب قرار دادن رفتارها و نگرش‌های جانبی‌تر در دستکاری و اصلاح شناخت‌های اساسی مفید واقع شود، می‌تواند از طریق تغییر هویت شخصی خودپنداره و قواعد ضمنی ناکارآمد، به طور خاصی در دستکاری و اصلاح مستقیم شناخت‌های اساسی مفید واقع گردد. استفاده از تکنیک‌های شناختی و بازسازی شناختی فرد در فضای خلسه هیپنوتیزمی صورت می‌گیرد و استفاده از این تکنیک‌ها، می‌تواند گفتگوهای درونی منفی را کاهش دهد و به کاهش شناخت‌های منفی و یا حتی جابجایی‌شان با شناخت‌های مثبت منجر شود (داود،200، ترجمه؛ پور اعتماد و طهماسبی،1397).
روش دیگری که در این کتاب، مورد استفاده قرار گرفته است؛ درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد است. درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد، یک نوع رفتار‌درمانی منحصربه‌فرد است که هدفش، بررسی مشکلات انسان در مورد اضطراب و ترس به روش توجه آگاهانه و مشفقانه و در عین حال ترغیب افراد به دنبال کردن چیزی است که در زندگی خود آن را واقعاً مهم می‌دانند. به‌طور خلاصه،ACT در سه مورد به درمان‌جویان کمک می‌کند:
- پذیرش خود و دیگران با مهربانی،
- انتخاب مسیرهای ارزشمند برای زندگی،
- تعهد به اعمالی که آن‌ها را در آن مسیرها به‌پیش می‌برد.
به درمان‌جویان آموزش می‌دهد که داشتن تفکرات و احساسات نامطلوبی که از ذهن و جسمشان ناشی می‌شود، بی‌خطر بوده و به جای مبارزه با این تفکرات و احساسات بهتر است راه‌های نویی را برای ارتباط برقرار کردن با آن‌ها به عنوان یک تجربه‌ی انسانی پیدا کنند (ایفرت و فورثایث،[6] ترجمه؛ فیضی و همکاران،1396).
[1] – Anxiety test
[2] – sarson
[3] – Mental health
[4] – Mc Donald
[5] – self- esteem
[6] – Eifert-Forsyth
دیدگاه
هنوز بررسی‌ای ثبت نشده است.